Академияи роҳбарони ҷавонони Осиёи Марказӣ (CAYLA)

8 декабри соли 2022 хабарҳо дар бораи марги бабри барфӣ дар канори Алмаатои Қазоқистон паҳн шудан гирифт. Аз рӯи хулосаи ташхис, марг бар асари халтаи полиэтиленӣ расидааст, ки дар меъдаи ҳайвон дарёфт шуд. Барои Менли Атаева, хатмкардаи Академияи сарварии ҷавонони Осиёи Марказӣ (CAYLA) аз Туркманистон, чунин ҳодисаҳо шаҳодати нигаронкунандаи фалокати экологии эҷоднамудаи инсон мебошад. “Бо назардошти он, ки дар Қазоқистон ҳамагӣ тақрибан 180 бабри барфӣ боқӣ мондааст, мо бояд барои тамоман нобуд нашудани ин намуди нодир чорае андешем”, - мегӯяд ӯ.

Жандос Мейрманов аз шаҳри Қарағанда - як шаҳри саноатӣ дар маркази Қазоқистон аст. Жандос дар кӯдакӣ дар мактаби қазоқӣ таҳсил дошт ва дар хона бо қазоқӣ муошират мекард. Дар донишгоҳ ӯ ба маҳфили мубоҳисавӣ шомил шуд, то маҳорати муошират, баҳсу мунозира ва ҳалли мушкилотро такмил диҳад. Аммо мушкилот дар он буд, ки мубоҳисаҳои маҳфил танҳо ба забони русӣ сурат мегирифтанд.

"Ман фаҳмидам, ки дар Қазоқистон маҳфилҳои мубоҳисавӣ бо забони қазоқӣ қариб ки вуҷуд надоранд" - мегӯяд Жандос. “Мубоҳисаҳо ба рушд ва инкишофи ман таъсири бузург расониданд. Аммо агар ман ба забони русӣ ҳарф намезадам, ба ин ноил шуда наметавонистам. Тафаккури интиқодӣ, малакаҳои муошират ва шуури шаҳрвандӣ – мо бояд ҳамаи ин малакаҳоро бо забони қазоқӣ низ амалӣ кунем».

Набудани майдончаҳои мубоҳисавӣ бо забони қазоқӣ аз мушкилоти васеътари Қазоқистон - маҳдуд будани захираҳои таълимӣ бо забони қазоқӣ шаҳодат медиҳад. Ин боиси нобаробарии таълимӣ ва касбӣ байни ҷавонони қазоқзабон ва русзабон мегардад, бахусус дар деҳот, ки забони қазоқӣ онҷо бартарият дорад.

Соли 2020 Жандос ба Академияи сарварии ҷавонони Осиёи Марказӣ (CAYLA) дар доираи барномаи Инноватсияҳои иҷтимоӣ дар Осиёи Марказӣ (SICA), ки аз ҷониби USAID маблағгузорӣ мешавад, бо мақсади ба даст овардани донишҳои нав барои ҳалли ин мушкилот рӯ овард. Дар доираи таҳсилаш дар академияи CAYLA, ӯ ғолиби Гранти сарвари ҷавонон шуд ва лоиҳаи “Debate.kz”-ро оғоз кард, ки ҳадафаш ба ҷавонони қазоқзабони деҳотӣ таълим додани технологияҳои мубоҳисавӣ мебошад.

«Мубоҳисаҳо ба ҷавонони Қазоқистон на танҳо барои шиносоӣ бо мушкилоти иҷтимоӣ, балки барои эҳсос намудани ширкати худ дар онҳо кӯмак мекунанд. Онҳо як воситаи муҳим барои ташаккули сарварони ояндаи ҷомеа мебошанд", - мегӯяд Жандос.