Nodavlat notijorat tashkiloti O‘zbekistonda jamoat tinglovlarini o‘tkazish amaliyotini targ‘ib qiladi, jamoat kengashlari faoliyatini demokratlashtiradi

Ma’ruf Aliyev 2019-yilda yangi tashkil etilgan Qo‘qon shahar hokimligi huzuridagi Jamoatchilik kengashiga rahbarlik qilishga taklif qilinganida, O‘zbekistonning Qo‘qon shahrida taniqli jamoat arbobi edi. “Oʻsha paytda kengashlar “Jamoatchilik nazorati toʻgʻrisida”gi qonunda (2018-yilda) belgilangan tartib-qoidalarni amalga oshirish uchun yaratilgan yangilik edi”, - deydi Maʼruf. Jamoatchilik kengashlari jamoatchilik va davlat o‘rtasidagi tafovutni yo‘qotish niyatida edi, biroq Ma’ruf tez orada haqiqat idealdan yiroq ekanini payqadi.

Ma'ruf aniq nizom va tashkiliy tartib-qoidalarning yo'qligi uning kengashi ishiga jiddiy to'sqinlik qilishi mumkinligini tushundi. “Nizomga ko‘ra, biz o‘z faoliyatimizni beg'araz ravishda olib borishimiz kerak edi, ya’ni biz xodimlarga maosh to‘lay olmas edik, yoki kanselyariya buyumlari kabi oddiy narsalarni sotib olish uchun to‘lovlarni ham amalga oshira olmas edik”, — deydi Ma’ruf. “Xodimlar orasida nodavlat notijorat tashkilotlari vakillari, fuqarolik jamiyatidagi vaziyatni amalda kuzatadigan hech kim yo'q edi. Biz buni amalga oshirish uchun bularning barchasini o'zgartirish kerakligini bilardik.”

Ma’rufning ish samaradorligini oshirish borasidagi g‘ayratidan kelib chiqqan holda, Qo‘qon shahar jamoat kengashi jamoasi ish rejasini tuzib, kengash tuzilmasi, nizomi va odob-axloq qoidalarini ishlab chiqdi. Ular, shuningdek, kengashga maosh to'lash huquqini beruvchi rasmiy maqom olishini talab qilishdi. Ma'ruf va uning jamoasi kengash tarkibini o'zgartirar ekanlar, ishtirokchilar qatorida turli xil tajribaga ega bo‘lgan insonlar, jumladan, NNT vakillari bo'lishini ta'minladilar.

2021 yilda jamoa USAID tomonidan moliyalashtirilgan Markaziy Osiyoda ijtimoiy innovatsiyalar (SICA) dasturining “Innovatsion yechimlar” grantini qo‘lga kiritdi. Grant jamoaga “Muloqot orqali yechimlar sari” loyihasini yaratish imkonini berdi. Loyiha doirasida 19 kishi jamoatchilik kengashlarini boshqarish bo‘yicha muvaffaqiyatli o‘qitildi va turli masalalar bo‘yicha jamoatchilik muhokamalari o‘tkazildi.

“Ommaviy eshituvlar orqali biz muhim masalalar boʻyicha keng jamoatchilik muhokamasiga turtki beramiz. Biz ayollar huquqlari, yoshlarning ishsizligi, KOVID-19 vaksinatsiyasi va boshqa masalalar haqida gapiramiz, - deydi Ma’ruf. Kengroq jamoatchilikni muhokamalarga jalb qilgandan so‘ng, kengashlar hukumat amaldorlariga vaziyatni yaxshilash bo‘yicha tavsiyalar beradi. Hokimlik takliflarni ko'rib chiqadi va odatda bir nechtasini amalga oshiradi. “Bizning vazifamiz tinglov o‘tkazish, bu masalalarni yaxshilab o‘rganish va rahbariyatga tavsiyalar berishdir”, deb tushuntiradi Ma’ruf.

Ushbu o‘quv tashabbuslari shu qadar samarali bo‘ldiki, viloyat hokimligi Ma’ruf jamoasidan o‘z bilim va ko‘nikmalarini viloyatdagi boshqa jamoat kengashlari bilan bo‘lishishni so‘radi. Ayni paytda Qo‘qon jamoat kengashining tajribasi Farg‘ona viloyatidagi 18 ta ma’muriy Jamoatchilik kengashlari tomonidan o‘zlashtirilmoqda.

“Men eng faxrlanadigan narsa shundaki, biz amaldorlarni jamoatchilik oldida ochiqchasiga ish olib borishga undadik.

Biz davlat va jamoatchilik o‘rtasidagi ko‘prik bo‘ldik. Endi jamoatchilik [kerak bo‘lganda] muhim masalalarni ko‘tarish uchun bizga murojaat qiladi”, — deya xulosa qiladi Ma’ruf.